Geronimo Cardano

Geronimo Cardano (1501-1578) Odkąd środek ciężkości nauki włoskiej XV i XVI wieku przeniósł się do północnych miast Italii: do Genui, Pizy, Wenecji, Mediolanu i Bolonii, będącymi wówczas handlowymi ośrodkami Włoch, odtąd można było zanotować w historii matematyki nowe fakty, które pozwoliły wreszcie wyjść jej z dość ciasnego kręgu zainteresowań podzielanych przez starożytnych Greków i Arabów. Fakty te stworzyli włoscy matematycy uniwersytetu bolońskiego, który właśnie w XVI wieku stał się jednym z największych i najsławniejszych w Europie., W ich liczbie znaleźli się: Scipion del Ferro, Nicolo Tartaglia i Hieronim Cardano. Na owe fakty zaś złożyły się wyniki badań nad rozwiązaniem sześciennego równania algebraicznego. Wbrew pesymistycznym ocenom udało się w końcu del Ferro znaleźć rozwiązanie ogólne tego równania, ponownie otrzymane przez Tartaglię. Obaj oni jednak nie opublikowali swych wyników. Uczynił to dopiero lekarz, fizyk i matematyk Hieronim Cardano.
Cardano urodził się w 1501 roku w Pawii, gdzie jego ojciec Bonifacy był znanym lekarzem i prawnikiem. Do dwudziestego roku życia Hieronim kształcił się pod okiem ojca, po czym rozpoczyna studia na uniwersytetach Pawii i Padwy. W tej ostatniej uczelni w r. 1524 otrzymuje tytuł doktora medycyny. Cardano zdobył najwcześniej sławę jako lekarz. Sięgała ona aż do Anglii, do której udał się w podróż, by leczyć tam szkockiego prymasa Hamiltona. Od roku 1534 uczony ten wykładał w Mediolanie matematykę i nauczał medycyny. W jedenaście lat potem wydaje on zasadniczą swoją pracę z matematyki, zatytułowaną „Artis ma-gnae sive de regulis algebraicis". Pomieścił w niej jakoby rozwiązania Tartaglii równania sześciennego, co doprowadziło do publicznej kłótni, w której obie strony nie szczędziły sobie obelg. Ponadto praca podawała, znalezioną przez ucznia Cardana — Ludovico Ferrari, metodę sprowadzania równania stopnia czwartego do równania sześciennego. Tej właśnie pracy zawdzięcza Cardano swą pozycję w historii matematyki. Jednakże nie należała ona do jedynych. Jego „Liber de ludo aleae", książka zajmująca się grami hazardowymi, przedstawia pierwsze systematyczne obliczenia prawdopodobieństw, i to na wiek przed Pascalem i Fermatem! Poza tym Cardano publikował prace o tematyce fizycznej i filozoficznej. Najbardziej znaną z nich była „De subtilitate rerum", która będąc zbiorem doświadczeń fizycznych i przeplatana anegdotami cieszyła się ogromnym powodzeniem.
Późniejsze życie Cardana było tragiczne. Już w 1546 roku umiera mu żona. Najbardziej jednak bolesna strata oczekuje Cardana w 1560 roku, kiedy to za otrucie swej żony zostaje ścięty jego 26-letni syn Jan, także lekarz.
W końcu posądzony o herezję zostaje Cardano w 1570 roku aresztowany. Chociaż uwolni się z zarzutów i wyjdzie na wolność, to nie będzie już mógł odzyskać w życiu utraconych pozycji.
Cardano po ukończeniu autobiografii „De proprie vita" umiera w Rzymie w 1576 roku.