matematyka.net

Polski Portal Matematyczny

Francois Viete

Francois Viete Francois Viete (1540-1603) był z wykształcenia i z zawodu prawnikiem, jednakże zdradzał zamiłowanie i talent do nauk ścisłych. Już jako młody oficer królewski oddał Francji niezwykłą przysługę. Udało mu się mianowicie na drodze matematycznej dedukcji znaleźć klucz do szyfru, którym posługiwał się król Hiszpanii Filip II. Dzięki temu udostępnił Francuzom wszystkie ściśle tajne wiadomości króla hiszpańskiego. Szyfr ten składał się z ponad 500 symboli. Filip II był pewien, że nikt nie potrafi go rozszyfrować. Dlatego też gdy odkrył, że Francuzi potrafią czytać jego listy, wniósł skargę do papieża o użycie czarów przeciwko niemu.
Francois Viete urodził się w 1540r. w Poiton koło Fontenay-le-Comte. Po ukończeniu prawa został początkowo adwokatem w swoim rodzinnym mieście. Po wstąpieniu na tron Henryka IV zostaje w 1589r. radcą Parlamentu w Tours, a później pierwszym radcą królewskim.
Zainteresowawszy się astronomią, zmuszony był zająć się trygonometrią i algebrą. Wprawdzie do czasów Viete'a w dziedzinie algebrt nastąpił już pewien rozwój symboliki oraz znane były rozwiązania równań trzeciego i czwartego stopnia przez pierwiastkowanie, lecz dopiero on swoimi pracami dał podstawy ogólnej nauce o równaniach algebraicznych, zyskując tym sobie miano ojca współczesnej algebry. Jako pierwszy wprowadził literowe oznaczenie nie tylko dla wielkości niewiadomych (co niekiedy stosowano wcześniej), ale i dla wielkości danych, to jest dla współczynników.
W ten sposób dopiero dzięki niemu otwarła się możliwość wyrażenia własności równań i ich pierwiastków ogólnymi wzorami. Viete podał ogólne metody rozwiązywania równań drugiego, trzeciego i czwartego stopnia, ujednolicając tym samym metody podane wcześniej przez Ferro i Ferrariego oraz wyprowadził znane każdemu wzory na sumę i lioczyn pierwiastków równania kwadratowego (wzory Viete'a: ax2+bx+c=0; x1+ x2=-b/a; x1* x2=c/a).
Wszystkie te swoje osiągnięcia zawarł w napisanej w 1591r. pracy "Isagoge in artem analiticam".
Drugie jego dzieło "Recensio canonica effectionum geometricarum" jest natomiast podstawą dziedziny matematyki, zwanej dziś geometrią analityczną. W trygonometrii podał pełne rozwiązanie zadania o obliczaniu wszystkich elementów płaskiego i sferycznego trójkąta, gdy trzy elementy są dane. Znalazł również bardzo ważne rozwinięcie na szereg wielkości cos nx i sin nx według potęg cos x i sin x.
Viete wydawał na swój koszt bardzo wiele prac świadczących o jego wielostronnych zainteresowaniach i rozsyłał je do uczelni prawie wszystkich krajów europejskich. Prace te jednak pisane były bardzo trudnym językiem i dlatego nie rozpowszechniły się w takim stopniu, jak na to zasługiwały.
W przeszło 40 lat po śmierci Viete'a dzieła jego zostały wydane przez F. Van Schootena pod wspólnym tytułem "Opera Mathematica".

Dodaj komentarz


Kod antyspamowy
Odśwież