Blaise Pascal

Blaise Pascal (1623-1662) Znakomity francuski matematyk, fizyk i filozof Błażej Pascal urodził się 19 czerwca 1623 roku w mieście Clermont. Uczony ten już w dzieciństwie zdradzał nieprzeciętne zdolności. Dlatego też ojciec jego, człowiek wykształcony, chcąc ułatwić rozwój umysłowy syna, przeniósł się do Paryża. Do rozbudzenia zainteresowań młodego Pascala przyczyniła się niewątpliwie jego obecność na zebraniach naukowych, które organizował ojciec. Tematem tych zebrań były między innymi zagadnienia matematyczne. Chociaż po pewnym czasie, w obawie przed przeciążeniem umysłowym, ojciec odsunął syna od zebrań i pozbawił matematycznej literatury. Dwunastoletni Pascal stał się autorem wielu twierdzeń z geometrii Euklidesa. Odtąd bez przeszkód mógł oddać się rozważaniom geometrycznym. Na rezultaty nie trzeba było długo czekać. Mając zaledwie 16 lat napisał pracę "O przecięciach stożkowych". Jego imieniem nazwana została pewna krzywa płaska - tak zwany ślimak Pascala. On również skonstruował automatyczne liczydło do wykonywania czterech działań.
Zainteresowania matematyczne Pascala nie ograniczały się jedynie do geometrii; pozostawił prace z arytmetyki teoretycznej i algebry, ponadto odkrył sposób obliczania współczynników Newtona. Mianowicie: współczynniki w rozwinięciu n-tej potęgi dwumianu są elementami trójkąta Pascala - tablicy liczb w kształcie trójkąta, z których każda jest sumą dwóch liczb znajdujących się bezpośrednio nad nią, po oby jej stronach. Pascal przyczynił się także do stworzenia podstaw rachunku prawdopodobieństwa i częściowo rachunku różniczkowego. Nazwisko Pascala jest cytowanie nie tylko w literaturze matematycznej; zawdzięcza mu wiele także fizyka i filozofia. W dziedzinie fizyki sformułował wniosek z zasady Torricellego, według którego wysokość słupka rtęci utrzymywanego przez ciśnienie powietrza musi być mniejsza na szczytach gór niż u ich podnóży (wniosek ten został sprawdzony doświadczalnie przez jego szwagra). Stwierdzenie to miało ważne znaczenie dla meteorologii. Poza tym Pascal jest odkrywcą prawa (prawa Pascala), według którego ciśnienie wywarte na ciecz rozchodzi się wewnątrz cieczy równomiernie we wszystkich kierunkach.
W filozofii był zwolennikiem jansenizmu - potępionego przez papieży reformatorskiego prądu filozoficznego w katolicyzmie francuskim, skierowanego głównie przeciw jezuitom.
Główne i najbardziej znane jego dzieło filozoficzne "Myśli" jest uważane obok "Wyznań św. Augustyna" za klasyczne dzieło piśmiennictwa religijnego.
Pascal był wątłego zdrowia; większą część życia chorował. W 1646 roku, dotknięty paraliżem, stracił władzę w nogach; żył w odosobnieniu. Prowadził religijny i ascetyczny tryb życia. Jego pogląd na świat jest wynikiem rozumowania, które nazywa się "zakładem Pascala". Pascal twierdził, iż niewiele się ryzykuje postępując w życiu tak, jak gdyby Bóg istniał; jeśli jest to tylko urojenie, to i tak wszystko kończy się z chwilą śmierci; jeśli natomiast byłoby to prawdą, wygrywa się całą stawkę nieśmiertelności.
Błażej Pascal umiera 19 sierpnia 1662 roku w wielu 39 lat.